ေဆးေသာက္ျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္….

      ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပါတ္၀န္းက်င္တြင္ ကြမ္းယာဆုိင္မ်ား မႈိလုိေပါက္သလုိ ေဆးဆုိင္မ်ားပါ တမဟုတ္ခ်င္း ထြန္းကားလာခ်ိန္မွ စ၍ဤျပႆနာ ေပၚလာသည္ဟုဆုိႏုိင္သည္။ `စပ္ေဆး´ တနည္းအားျဖင့္ဆုိေသာ္ ဆရာ၀န္ညြန္ၾကားခ်က္မပါပဲ အလြယ္တကူ ေရာင္းခ်ေသာ ေဆး၀ါးမ်ား။ ထုိေဆး၀ါးမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မွတ္ပုံတင္ထားေသာ ေဆး၀ါးမ်ားပါသလုိ အမ်ားစုမွာ ေအာက္လမ္းမွတရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာေသာ မွတ္ပုံ တင္မထားသည့္ ေဆး၀ါးမ်ား။ ေစ်းေပါသည္ ၀ယ္ရလြယ္သည္။ အေရာင္အေသြးစုံသည္။ ထုိေဆးမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္သူ မည္မွ်ရွိမည္ကုိ ခန္႔မွန္း၍မရႏိုင္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာ၀န္ညြန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ေသာက္သုံးသင့္ေသာ ေဆး၀ါးမ်ားအေၾကာင္းကုိ ဘာသာျပန္မိျခင္းျဖစ္သည္။

       ဆာရာ အတြက္ ပန္းနာရင္က်ပ္ေဆးမ်ားကုိ မည္သည့္အရြယ္မွ စသုံးေနရသည္ကုိပင္ ေကာင္းစြာ မမွတ္မိေတာ့။ ဒီေလာက္ေဆးေသာက္ေနသည့္ၾကားမွပင္ ေရာဂါက အကင္းမေသႏုိင္။ သူမဘ၀အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္စရာအခ်ိန္မ်ားမွာ ပန္းနာရင္က်ပ္ေၾကာင့္ တျဖည္းျဖည္းေလွ်ာ့ပါးလာသည္။

       လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္က ညစာစားပြဲတခုတြင္ ပင္လယ္စာႏွင့္အုန္းသီး ကုိမထင္မွတ္ပဲတြဲစားမိသည္။ သူမ ပန္းနာရင္က်ပ္သည္ အုန္းသီးႏွင့္မတည့္မွန္း သိေသာ္လည္း ယခင္က ျပႆနာၾကီးၾကီးမားမား မရွိခဲ့သည့္အတြက္ ဘာမွ်မျဖစ္ေလာက္ဟု သူမထင္ခဲ့သည္။ ထုိညတြင္ေတာ့ တညလုံး ရင္က်ပ္ေနျပီး အသက္ရႈလွ်င္ တရႊီရႊီျမည္သံမ်ားကုိ အျပင္ကပင္ ၾကားေနရသည္ႏွင့္ မနက္ခင္းတြင္ ေဆးရုံသုိ႔ေျပးရေလသည္။

       အကယ္၍ ေဆးရုံမွ သူမပုံမွန္ေသာက္ရန္ေပးထားသည့္ Ventolin (ဗန္တုိလင္) အား ပုံမွန္ေသာက္ပါသလားဟု ေမးလာခဲ့လွ်င္ မေသာက္ပါဟု ၀န္ခံရန္အသင့္ပင္။ ဆာရာေရာဂါမွာ ဗန္တိုလင္ အေငြ႕ရႈစက္အကူအညီျဖင့္ အလုပ္ျဖစ္သြားေသာ္လည္း ဆရာ၀န္မ်ားက ေနာက္တၾကိမ္ဆုိးဆုိးရြားရြား ထပ္ျဖစ္မွာ စုိးရိမ္ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္သူမအား ေရာဂါလကၡဏာမ်ား သက္သာေစရန္ စတီးရြဳိက္ေဆးပမာဏ ခပ္မ်ားမ်ားကုိ ေပးလုိက္သည္။

       ဆာရာကဲ့သုိ႔ ပန္းနာရင္က်ပ္သမားမ်ားသည္ ေပးထားေသာ ေဆးမ်ားကုိ ပုံမွန္မွီ၀ဲေနရန္ လြန္စြာမွ အေရးၾကီးသည္။ သက္သာသည္ဆုိျပီး ရပ္ထား၍မရ။ ကုိယ့္သေဘာႏွင့္ကုိယ္ ေလွ်ာ့ပစ္၍မရ။ တၾကိမ္ၾကိမ္ေတာ့ ဆုိးရြားစြာ ဒုကၡေပးလာမည္မွာ ေသခ်ာသည္။  ဆာရာကုိယ္တုိင္လည္း သူမ၏ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ မည္မွ်ဆုိးရြားေၾကာင္း ေသခ်ာမသိ။ ေလွ်ာ့တြက္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လည္း ဆာရာ့လုိ ပန္းနာရင္က်ပ္ေ၀ဒနာသည္ေတြ ဒုနဲ႔ေဒး။ `ဆရာရယ္ ရင္က်ပ္ေနလုိ႔ အရင္တခါ ေပးတဲ့ အက်ပ္ေပ်ာက္ေဆးေလး ေရာင္းပါဦး´ ဆုိတာမ်ိဳးက လာေသးသည္။ သူတုိ႔အတြက္လည္း လတ္တေလာ ေခ်ာင္လည္ဖုိ႕က အဓိကျဖစ္ေနသည္။ ေနာင္ခါလာ ေနာင္ခါေစ်း။

       လူနာအမ်ားစုက ဆရာ၀န္ေပးထားေသာ ေဆးမ်ားကုိ အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ျဖတ္ၾကသည္။ သက္သာသြားသျဖင့္တမ်ိဳး ၊ အရသာကုိ မၾကိဳက္၍တဖုံ ၊ ေစ်းၾကီးသျဖင့္ တသြယ္ ၊ ေမ့သြား၍ တေၾကာင္း။ မ်ိဳး စုံလွသည္။ သုိ႔ေသာ္ ညြန္ၾကားထားသည့္ေဆးမ်ားကုိ မိမိသေဘာျဖင့္ ရပ္တန္႔ျခင္းသည္ မိမိေရာဂါကုိ ပုိမိုဆုိးရြား လာေစသည့္အျပင္ ရုတ္တရက္ေဆးျဖတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးမ်ားကုိ ခံစားရ ႏုိင္သည္ကုိ သိရွိထားရန္ လြန္စြာမွ အေရးၾကီးသည္။ တခါတခါ `ေဆးအမ်ားၾကီး ရက္အၾကာၾကီး မေသာက္ခ်င္ ဘူးဆရာ နည္းနည္းနဲ႔ေကာင္းေကာင္းေလးေပးပါ။ ေစ်းၾကီးရင္ၾကီးပေလ့ေစ´ ဆုိေသာ ေတာင္းဆုိမႈမ်ားကုိလည္း ၾကဳံရတတ္သည္။ ေအာက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ မိမိအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ေဆးျဖတ္ခဲ့သူ အခ်ဳိ႕ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ရသည္မ်ားကုိ ဖတ္ရႈ သင္ခန္းစာ ယူႏုိင္ပါသည္။

`ကၽြန္ေတာ္ သက္သာလုိ႔ ေဆးျဖတ္လုိက္တယ္´

       စီးပြားေရးသမားတဦးျဖစ္သူ ခၽြာ သည္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါေၾကာင့္ ႏွလုံးခြဲစိတ္မႈ ခံယူထားသူတဦးျဖစ္သည္။ ဆရာ၀န္မ်ားက ၅၁ႏွစ္အရြယ္ ခၽြာ ၏ ကုိလက္စထေရာ ပမာဏကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ေလ်ာ့ခ်သည့္ ေဆးမ်ားကုိ ဆက္လက္ေသာက္ရန္ ညြန္ၾကားထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေဆးေသာက္ျပီး ၆လခန္႔အၾကာ ေသြးတြင္းကုိလက္စထေရာ စစ္ေဆးခ်ိန္တြင္ ခၽြာ ၏ ကုိလက္စထေရာပမာဏမွာ ပုံမွန္ျဖစ္သြားသည္။ ထုိအခါ ခၽြာ တေယာက္ ေဆးေသာက္စရာမလုိေတာ့ဟု တြက္ကာ တညတၾကိမ္ေသာက္ရ သည့္ေဆးကုိ ေမ့ပစ္လုိက္သည္။

       `ကၽြန္ေတာ္က ညပုိင္းမွာ အရက္ေလးနဲနဲပါးပါးေသာက္ေတာ့ ေဆးေသာက္ေနလဲ အက်ိဳးမရွိေလာက္ပါ ဘူးထင္ျပီး မေသာက္ေတာ့တာ´ ပါဟု ခၽြာကဆင္ေျခေပးသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေဆးျဖတ္ျပီး ၄ လအၾကာ ေနာက္တၾကိမ္ ျပန္လည္စစ္ေဆးမႈတြင္ ခၽြာ ၏ ေသြးတြင္းကုိလက္စထေရာဓါတ္မွာ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမင့္တက္ေနသည္။ `ကၽြန္ေတာ္ အသီးအရြက္မ်ားမ်ား စားေနလုိ႔ ေသြးထဲမွာ ကုိလက္စ ထေရာ က်သြားမယ္လုိ႔ ထင္ျပီး ေဆးကုိ အာရုံမထားမိတာပါ´ ဟု သူက၀န္ခံသည္။

       ေသြးထဲရွိ ကုိလက္စထေရာ ပုံမွန္ရွိသည္ဆုိသည္ႏွင့္ ေသာက္ေနၾကေဆးကုိ ရပ္၍မရပါ။ ေသြးတြင္း အဆီက်ေဆးမ်ားသည္ သင့္ကုိလက္စထေရာ ပမာဏကုိ ပုံမွန္ထက္ မတက္ေအာင္တားဆီးေပးႏုိင္သည္။ အကယ္၍ သင္ေဆးျဖတ္လုိက္ပါက ႏွလုံးတုိက္ခုိက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ ရုတ္တရက္လဲက်ေသဆုံးသည္အထိ ဆုိးရြားသြားႏုိင္သည္ကုိ သတိျပဳရန္လုိအပ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ေသြးတုိး ႏွင့္ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ထိန္းေဆးမ်ားသည္လည္း ဤသေဘာအတုိင္းသာျဖစ္သည္။ သင့္သေဘာႏွင့္သင္ သက္သာသည္ဆုိ၍ ျဖတ္၍ ေလ်ာ့၍ မရ။ သင့္ဆရာ၀န္ ႏွင့္တုိင္ပင္ျပီး မည္၍ မည္မွ်ေသာက္ရမည္ကုိ ေသခ်ာစြာ ေမးျမန္းထားရန္လုိသည္။ အလားတူ အလြယ္တကူ ေသာက္၍ အလြယ္တကူျဖတ္ေသာ ေနာက္ထပ္ အသုံးမ်ားသည့္ ေဆး၀ါးတစ္မ်ိဳးမွာ `ပုိးသတ္ေဆး´ ဟု အလြယ္တကူ ေခၚၾကသည့္ ပဋိဇီ၀ေဆး၀ါးမ်ား (antibiotic)  ။

       ၇ ႏွစ္အရြယ္ နီကုိလပ္စ ေလးသည္ လည္ေခ်ာင္းနာျပီး ဖ်ားသျဖင့္ ဆရာ၀န္က ပုိးသတ္ေဆးတမ်ိဳးကို ၁၀ ရက္ေသာက္ရန္ ညြန္ၾကားလုိက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေဆးေသာက္ျပီး ၈ ရက္ေျမာက္တြင္ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း ဖ်ားျခင္းမ်ား မရွိေတာ့သည့္အတြက္ အေမလုပ္သူက ေဆးကုိရပ္လုိက္သည္။ နီကုိလပ္စ ကုိယ္တုိင္က ေဆးကုိ မၾကိဳက္။ ေခါင္းမူးသည္ မအီမသာျဖစ္သည္ဟုိ ဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေနာက္တရက္တြင္ အဖ်ားျပန္တက္ျပီး လည္ေခ်ာင္းနာသည္မွာ အစာမ်ိဳမရေလာက္ေအာင္ျဖစ္လာသျဖင့္ မိခင္က ေဆးလက္က်န္ကုိ သုံးရက္ဆက္ တုိက္လုိက္ေသာအခါ ျပန္သက္သာသြားျပန္သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ ၂ရက္အၾကာတြင္ အရင္အတုိင္းျပန္ျဖစ္သည္။ သည္တခ်ီတြင္ေတာ့ လည္ပင္းအက်ိတ္မ်ားပါ ေယာင္ယမ္းနာက်င္လာသည္။ ယခု တၾကိမ္တြင္ေတာ့ မိခင္လုပ္သူက ` ဒီတခါေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ ေဆးပါတ္လည္ေအာင္ ေသာက္ေတာ့မွာပါ´ ဟု ေနာင္တရသည့္ေလသံျဖင့္ဆုိလာသည္။ စကၤာပူကဲ့သုိ႔ ဖြံျဖိဳးျပီးႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဆရာ၀န္မွတ္ခ်က္ မပါပဲ ပဋိဇီ၀ေဆး၀ါးမ်ား ေရာင္းခ်ျခင္းကို တားျမစ္ထားသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကြမ္းယာဆုိင္မ်ားတြင္ အလြယ္ တကူ၀ယ္၍ ရသည္။ ဒီေတာ့ ျပႆနာပုိ၍ ၾကီးသည္။

       ေရာဂါလကၡဏာ သက္သာသြားျခင္းသည္ ကုိယ္တြင္း၍ ဘက္တီးရီးယားမ်ား အျမစ္ျပဳတ္သြားျခင္း မဟုတ္ပါ။ တ၀က္တပ်က္ ငုပ္သြားျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ပုိးမ်ားသည္ လူ႕ခႏၶာကုိယ္ထဲတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခုိေအာင္းျပီး ကုိယ္ခံအားနည္းခ်ိန္တြင္ တစခန္းထ၍ ဒုကၡေပးတတ္သည္။ ေဆးကုိ ေစာစီးစြာ ျဖတ္လုိက္သျဖင့္ ေရာဂါပုိးမ်ားက ေဆးယဥ္ျပီး ေနာက္တၾကိမ္တြင္ ယခင္ေသာက္ေနၾကေဆးမ်ိဳးျဖင့္ မတုိးေတာ့ပဲ ကုသရန္ ခက္ခဲျပီး ေဆးမတုိးေသာ ပုိးမ်ိဳးမ်ားေပါက္ဖြားကုန္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ ေလးဘက္နာေရာဂါပုိးသည္ ႏွလုံးႏွင့္ေက်ာက္ကပ္ကို ေကာင္းစြာဒုကၡေပးတတ္သည္ကို သတိျပဳရန္လုိပါသည္။ အဆစ္အျမစ္ကုိက္သည္ထက္ ႏွလုံးအဆုိမ်ားပ်က္စီးျခင္းက ပုိ၍ေၾကာက္စရာေကာင္း သည္။

`ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြကို ေၾကာက္လုိ႔ / မၾကိဳက္လုိ႔ ျဖတ္လုိက္တယ္´

       အေၾကာျပင္ဆရာအျဖစ္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းသူ ဂရန္႕သည္ ၁၁ႏွစ္သားကတည္းက အတက္ ေရာဂါ ထိန္းေဆးမ်ားကုိ ပုံမွန္မွီ၀ဲလာခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ အသက္ ၂၇ ႏွစ္အေရာက္တြင္ ေဆးအခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ မက္သည့္အိပ္မက္ဆုိးမ်ားကုိ သူမၾကိဳက္ေတာ့။ လူေနမႈပုံစံေျပာင္းလဲျခင္း ၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကုိ ေလ်ာ့ခ်ျခင္း ၊ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္း ၊ တရားထုိင္ျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ေဆးမေသာက္ပဲ အတက္ေရာဂါကိုထိန္းရန္ ၾကိဳးစားၾကည့္သည္။ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔အထိ အတက္ေရာဂါကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိူင္သည္အထိ ေအာင္ျမင္သည္။

       သုိ႕ေသာ္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ စိတ္ဖိစီးမႈတခုေၾကာင့္ ကားေမာင္းရင္း ၀က္ရႈးျပန္သလုိျပန္ျဖစ္သည္။ ကံေကာင္းေထာက္မ၍ ဆုိးဆုိးရြားရြား မထိခုိက္။ ဂရန္႕ ေဆးျပန္ေသာက္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ျပီး ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပန္လည္ျပသသည္။

       ေဆး၀ါးေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ စမ္းသပ္ျပီးေနာက္ ဂရန္႔သည္ သူႏွင့္သင့္ေတာ္ေသာ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးနည္း သည့္ ေဆး၀ါးတမ်ိဳးကုိ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္း ၊ စိတ္ဖိစီးမႈေလ်ာ့က်ေစရန္ တရားထုိင္ျခင္းကဲ့သုိ႔ အလုပ္မ်ားကုိလည္း ဆက္လုပ္ဖုိ႔လုိေသးေၾကာင္း ဆရာ၀န္မ်ားက ညြန္ၾကားလုိက္သည္။

       ပုံမွန္ေသာက္သုံးရမည့္ ေဆး၀ါးမ်ားကုိ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးကုိၾကည့္၍ ရပ္တန္႔ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိလာမည့္ လတ္တေလာအက်ိဳးႏွင့္ ေရာဂါရုတ္တရက္ ထေဖာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာမည့္ အသက္အႏၱရာယ္ကုိ ခ်ိန္ထုိးၾကည့္ဖုိ႔လုိသည္။ ခဏတာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ႏွင့္ အသက္ ဘယ္အရာကုိ သင္ေရြးခ်ယ္မည္နည္း။ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးမ်ားေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေနလွ်င္ ဆရာ၀န္ႏွင့္တုိင္ပင္ပါ။ သင့္ဆရာ၀န္က ေသာက္ေနေသာ ေဆးပမာဏကုိ ေလ်ာ့ခ်ျခင္း သုိ႔မဟုတ္ အျခားေဆး၀ါးတမ်ိဳးေျပာင္းလဲသုံးစြဲေစျခင္းမ်ားျဖင့္ သင့္ေ၀ဒနာကုိ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးပါလိမ့္မည္။

`ေဆးစြဲသြားမွာစုိးလုိ႔ ျဖတ္လုိက္တယ္´

       လန္ဗန္ဒါ တေယာက္ ေတာင္အာဖရိကသုိ႔ခရီးရွည္ ေလယာဥ္စီးရတုိင္း အိပ္ေဆးအျမဲေဆာင္သြားေလ့ ရွိသည္။ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ေလယာဥ္စီးခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္ အိပ္ေပ်ာ္ေနလွ်င္ ေလယာဥ္မူးသည့္ဒဏ္မွ ကင္းလြတ္သည့္အျပင္ ေနာက္တေန႔အတြက္ အိပ္ေရး၀သည္ဟု လန္ဗန္ဒါ တြက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆစ္ဒနီရွိ အိမ္ျပန္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ အိပ္ေဆးမကူပဲ သူအိပ္မေပ်ာ္ေတာ့။ ေဆးမေသာက္လွ်င္ မုိးစင္စင္လင္းေသာ ညေတြမ်ားလာသည္။ သူကုိယ္သူ အိပ္ေဆးစြဲေနသည္ဟု ထင္ကာ အိပ္ေဆးမ်ားကုိ လုံး၀ရပ္ပစ္လုိက္သည္။ ေဆးျဖတ္ျပီး တပါတ္ခန္႔အထိ စိတ္ဓါတ္အလြန္အမင္းက်ျခင္း ၊ အိပ္ေရးပ်က္ျခင္း ၊ ႏုံးေခြျခင္းမ်ားကုိ ခံစားရျပီး ေနာက္ ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္သြားသည္။

       သင့္ခႏၶာကုိယ္သည္ ကာလရွည္ၾကာ ေသာက္လာခဲ့ေသာ ေဆးတခုခုအား ရုတ္တရက္ျဖတ္လုိက္လွ်င္ တနည္းနည္းျဖင့္ တုံျပန္တတ္သည္မွာ သဘာ၀ျဖစ္သည္။ ေဆးမရွိလွ်င္ မည္သုိ႔လည္ပါတ္ရမည္ကုိ ခႏၶာကုိယ္ မွတျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္တြက္ခ်က္ယူသည့္အခ်ိန္တြင္ သင္ ေဆးျပတ္သည့္လကၡဏာမ်ားကုိ ေခတၱခံစားရႏုိင္ သည္။ အခ်ိဳ႕လူမ်ားတြင္ ျပင္းထန္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕တြင္ ခဏတာသာျဖစ္သည္။ ဤအခ်ိန္ပုိင္းေလးကုိ စိတ္ရွည္ရွည္ႏွင့္ ေက်ာ္လြားဖုိ႔လုိသည္။ သင္ေဆးစြဲေနသည္ဟု တထစ္ခ်မယူဆႏုိင္ ဟု ၾသစေတးလ် အမ်ိဳးသား ေဆးညြန္း လုပ္ငန္းမွ ေဒါက္တာ လင္း၀ိခ္က ေျပာသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေရရွည္ေသာက္ရမည့္ေဆးမ်ား အား ပုံမွန္ထက္တျဖည္းျဖည္းတုိး၍ ေသာက္လာပါက ေနာက္ပုိင္းတြင္ သာမန္ေဆးမ်ားႏွင့္ မတုိးေတာ့ပဲ သင့္ခႏၵာအတြက္ ေဆးပမာဏမ်ားစြာလုိအပ္လာလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖစ္လာလွ်င္ သင့္အတြက္ မေကာင္းေတာ့။

       ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အျဖစ္မ်ားသည့္ကိစၥမွာ အကုိက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား ႏွင့္ ပရန္တီစလုံး ေခၚ စတီးရြဳက္ ေဟာ္မုန္းေဆးမ်ားအား လက္လြတ္စပါယ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ အစာအိမ္ပ်က္စီးျခင္း ၊ ေသြးယုိျခင္းမ်ား ၊ ေဆး မတုိးျခင္းမ်ား ျဖစ္သည္။

`ေစ်းၾကီးလုိ႔ ဆက္မေသာက္ႏုိင္ေတာ့တာပါ´

       ဖိလစ္ပုိင္အိမ္ေထာင္ရွင္မတစ္ဦးျဖစ္သူ မာရီယန္တေယာက္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ တျဖည္းျဖည္းက်လာျပီး ရင္တုန္ျခင္း ၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ေဆးရုံျပသရာ ဆရာ၀န္မ်ားက သူမထံတြင္ သုိင္းရြဳက္ေဟာ္မုန္း လြန္ကဲသည့္ ေရာဂါ ( Grave’s Disease) ျဖစ္ေနသည္ဟု စမ္းသပ္စစ္ေဆးေတြ႕ရွိရသည္။ ဆရာ၀န္က သူမအား ပရုိဖုိင္သုိင္အုိယူရီေစး ေဆးအား ၂ လေသာက္ရန္ညြန္ၾကားလုိက္သည္။ ၂ ပါတ္ခန္႔ၾကာျပီးခ်ိန္တြင္ ေရာဂါသက္သာသည္က တေၾကာင္း စီးပြားေရးမေျပလည္သည္က တေၾကာင္းတုိ႔ေၾကာင့္ မာရီယန္တေယာက္ ေဆးဆက္မေသာက္ေတာ့ပဲ ရပ္လုိက္သည္။ ေနာက္တပါတ္ ေဆးရုံမွ ရက္ခ်ိန္းကုိလည္း မသြားေတာ့။

       ေနာက္ထပ္တလခန္႔အၾကာတြင္ မာရီယန္တေယာက္ ေရာဂါဆုိးဆုိး၀ါး၀ါးျပန္ေဖာက္လာသည္။ ေသြးထဲတြင္ သုိင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ား အဆမတန္ျမင့္တက္ေနသည့္ (Thyroid Strom) ကုိခံစားရျပီး အထူးၾကတ္မတ္ကုသခန္း သုိ႔ပုိ႔လုိက္ရသည္အထိျဖစ္သြားသည္။ ဆရာ၀န္မ်ားက အေကာင္းဆုံးကုသေပး ေသာ္လည္း ၂ ပါတ္ခန္႔အၾကာတြင္ မာရီရန္ ေသဆုံးသြားေတာ့သည္။

       ထုိအျဖစ္အပ်က္ကုိ ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ မိမိေရာဂါအတြက္ ေပးထားေသာ ပုံမွန္ေသာက္ရန္ေဆးမ်ားအား ညြန္ၾကားထားသည့္အတုိင္း စနစ္တက် ေသာက္သုံးရန္ မည္မွ်အေရးၾကီးေၾကာင္း သိသာေစသည္။ ညြန္ၾကားထားေသာ ေဆး၀ါးမ်ား ေစ်းၾကီးသျဖင့္ မိမိေငြေၾကးအေျခအေနအရ တတ္ႏုိင္ျခင္းမရွိလွ်င္ မိမိဆရာ၀န္ထံ ျပန္လည္ျပသျပီး ပြင့္လင္းစြာ တုိင္ပင္ရန္လုိအပ္သည္။ သုိ႕႔မွသာ ဆရာ၀န္က အလားတူ ေစ်းခ်ိဳေသာ အျခားေဆးတမ်ိဳးျဖင့္ ေျပာင္းလဲညြန္ၾကားႏုိင္လိမ့္မည္ကုိ သတိျပဳရန္လုိသည္။

`ေဆးရဲ့ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြအေၾကာင္းၾကားမိလုိ႔ ျဖတ္လုိက္တယ္´

       ဤအေၾကာင္းျပခ်က္သည္ က်န္းမာေရးလုိက္စားေသာ လူလတ္တန္းစား မ်ားတြင္ အေတြ႕ရမ်ားသည္။ မိမိက်န္းမာေရးအတြက္ က်န္းမာေရးစာေစာင္မ်ား ၊ မဂၢဇင္းမ်ား ၊ ေရဒီယုိမ်ားမွတဆင့္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အသစ္ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား ၊ သုေတသနမ်ား ၊ စစ္တမ္းမ်ား ၊ ကုထုံးမ်ား အေၾကာင္းကုိ ဂရုတစုိက္နားေထာင္ေလ့ ရွိသူမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္သည္။ မိမိေရာဂါႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ေခါင္းစဥ္ဆုိလွ်င္ ပုိ၍စိတ္၀င္စားစြာ အာရုံစုိက္မိၾက သည္။ မိမိဆရာ၀န္ညြန္ၾကားထားေသာ ေဆးႏွင့္ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေဆး ကုိက္ညီမႈရွိမရွိကအစ ၊ မိမိေသာက္ေနေသာေဆးသည္ ယေန႔ေဆးပညာႏွင့္ အံ၀င္ဂြင္က်ျဖစ္မျဖစ္ အထိအာရုံစုိက္လာသည္။ ဟုိေဆး ကမေကာင္းေတာ့ဘူးတဲ့ ဒီထဲကေဆးမ်ိဳးေျပာင္းသုံးၾကည့္အုံးမွ ဆုိသည့္ လူနာေတြလည္း တျဖည္းျဖည္း မ်ားလာသည္။ ေအာက္ပါအျဖစ္အပ်က္ကုိ ၾကည့္ပါ။

       ၅၃ ႏွစ္အရြယ္ ေမရီတေယာက္ ေသြးဆုံးျပီးခ်ိန္တြင္ ခံစားေနရေသာ ပူလုိက္ေအးလုိက္ျဖစ္ျခင္း ၊ စိတ္ကေယာက္ကယက္ျဖစ္ျခင္း ၊ အလုိမက်ျခင္း ၊ မၾကာခဏ ေမ့တတ္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ေဟာ္မုန္းျဖည့္စြက္ေဆး (Hormone Replacement Therapy) ပုံမွန္မွီ၀ဲေနရသည္။ သုိ႔ေသာ္ အင္တာနက္တြင္ HRT ေၾကာင့္ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏုိင္ေခ်မ်ားသည္ ဟုေသာ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္ေၾကာင့္ ေဆးကုိ ဆက္မေသာက္ရဲ ေတာ့။ ဒီအရြယ္မွကင္ဆာေတာ့ အျဖစ္မခံႏုိင္ဟု တြက္ကာ ေဆးျဖတ္လုိက္သည္။

       သုိ႔ေသာ္ ေဆးျဖတ္ျပီး ၆လခန္႔အၾကာတြင္ သူမ မခံႏုိင္ေတာ့။ ေခါင္းမၾကာခဏ ကုိက္သည့္အျပင္ ပူလုိက္ေအးလုိက္က မၾကာခဏျဖစ္သည္။ အလုပ္တြင္လည္း မၾကာခဏ ေမ့တတ္ေသာေၾကာင့္ ျပႆနာျဖစ္လာသည္။ တုိင္းရင္းေဆးျမီးတုိမ်ားကလည္း အလုပ္မျဖစ္။ ေမရီတေယာက္ ကာလအတန္ၾကာ ပစ္ထားခဲ့ေသာ HRT ျပန္ေသာက္မွ သက္သာသြားသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ထပ္ ၂ ႏွစ္ခန္႔အၾကာတြင္ ေမရီအား HRT ကုိ ငါးႏွစ္ပုိမေသာက္သင့္ဟု ဆရာ၀န္အသုိင္းအ၀ုိင္းႏွင့္ နီးစပ္ေသာလူတေယာက္က ေျပာလာသျဖင့္ ေဆးကုိ ေနာက္တၾကိမ္ထပ္ျဖတ္ျပန္သည္။ ဒီတၾကိမ္တြင္လည္း ယခင္လကၡဏာေဟာင္းမ်ားက ျပန္ေပၚလာျပန္ သည္။

       သတင္းစာ ၊ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ေသာ က်န္းမာေရးေတြ႕ရွိခ်က္ အတုိေလးမ်ားသည္ စာဖတ္သူမ်ား ကုိ မၾကာခဏ နားလည္မႈလြဲမွားေစသည္။ HRT ၏ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးမ်ားကုိ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသမီး က်န္းမာေရး ပဏာမေျခလွမ္း အျဖစ္ အမ်ိဳးသမီးေျမာက္မ်ားစြာကုိ သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း မီဒီယာမ်ားတြင္ စာဖတ္သူစိတ္၀င္စားေအာင္ စာလုံးမည္းမ်ားျဖင့္ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ိဳးမ်ားကုိ ေဖာ္ျပျပီး ဆြဲေဆာင္ၾကသည္။

       `တကယ္ေတာ့ HRT ဟာ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြအတြက္ အခ်ိဳ႕ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ႏုိင္ပါတယ္´ ဟု မဲလ္ဘုန္းရွိ မုိနက္ရွ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၏ ေသြးဆုံးအမ်ိဳးသမီးေဆးခန္းမွ ေဒါက္တာအဲလဇ္ဘက္ ဖာရဲလ္မွ ေျပၾကားသြားခဲ့သည္။ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ သတင္းေခါင္းစီးမဲမဲၾကီးမ်ားသည္ လူအမ်ားကုိ တပ္လွန္႔ရန္ ရည္ရြယ္ေသာ္လည္း အလြန္အမင္းစုိးရိမ္ထိတ္လန္႔စရာ မလုိေပ။ ေဆး၀ါးဆုိင္ရာသုေတသနမ်ားမွ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ရႈပ္ေထြးတိက်ျပီ ဂ်ာနယ္စာမ်က္ႏွာငယ္ေလးတခုအတြင္း ျပည့္စုံေအာင္ မေဖာ္ျပႏုိင္ ျခင္းေၾကာင့္ ေယဘုယ်ဆန္သည့္ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကိုသာ အေလးေပးျပီး ေဖာ္ျပရျခင္းေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။

       ေခါင္းၾကီးပုိင္းတြင္ မည္မွ်ၾကီးေသာ စာလုံးၾကီးႏွင့္ေဖာ္ျပထားသည့္ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးျဖစ္ပါေစ မည္မွ်ၾကာေအာင္ ေသာက္သင့္သည္ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ ျဖတ္သင့္သည္ကုိေတာ့ သင့္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ အရင္ဆုံးတုိင္ပင္ရန္လုိအပ္ပါသည္။

       ယေန႔ေခတ္ ေဆးပညာသည္ အရွိန္အဟုတ္ႏွင့္ ေျပာင္းလဲတုိးတက္ေနသည္။ ေရာဂါတမ်ိဳး အတြက္ ေနာက္ဆုံးေပၚကုထုံးမ်ား ေဆး၀ါးမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ေပၚထြက္လ်က္ရွိသည္။ အခ်ိဳ႕ေဆး၀ါး မ်ားသည္ မိမိတုိ႔ႏွင့္လက္လွမး္မမွီ။ မိမိတုိ႕ႏုိင္ငံတြင္ မသုံးစြဲႏုိင္ေသး။ အခ်ိဳ႕ေဆး၀ါးမ်ားသည္ မိမိေရာဂါ အတြက္ ထိေရာက္သည္ဆုိေသာ္ျငားလည္းပဲ မိမိႏွင့္မတည့္သည့္ေဆး၀ါးမ်ား ျဖစ္ေနႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဆးေသာက္ျခင္း ေနာက္ကြယ္တြင္ရွိေနေသာ ျပႆနာမ်ားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ရန္ မိမိတုိ႔ဆရာ၀န္ႏွင့္ တုိင္ပင္ျပီးမွသာ ေသာက္သုံးသင့္ေၾကာင္းတင္ျပရင္း………

                                                                                                                                   ေတာက်ီးဂန္း

                                                                                                   ၾသဂုတ္ ၁၄ ၂၀၁၀